Άνω Ποταμία

Διοικητική ιστορία

28/12/1836 : Ο οικισμός Άνω Ποταμία υπάγεται στο Δήμο Κυμαίων.
16/08/1912: Ο οικισμός ορίζεται έδρα της κοινότητας Ποταμιάς.
07/04/1951: Η ονομασία του οικισμού Ποταμιά διορθώνεται σε Άνω Ποταμιά και η κοινότητα σε κοινότητα Άνω Ποταμιάς.
4/12/1997: Η τότε κοινότητα Κοινότητα Άνω Ποταμίας, με τον οικισμό Άνω Ποταμία καταργήθηκε και υπάχθηκε στον νεοσύστατο τότε Δήμο Κύμης.
1/1/2011: Με την νέα διοικητική μεταρρύθμιση αποτελεί Τοπική Κοινότητα του Δήμου Κύμης – Αλιβερίου. Η Τοπική Κοινότητα του Άνω Ποταμίας, (σε κατάταξη από το μεγαλύτερο προς το μικρότερο) είναι η 43^η με πληθυσμό 160 κατοίκων στο Δήμο Κύμης – Αλιβερίου και 42η^η από πλευράς έκτασης με 2.799 στρέμματα. Στον νέο Δήμο εκπροσωπείται με ένα Τοπικό Σύμβουλο.

Ιστορία

Το όνομα Άνω Ποταμία το πήρε από τον ποταμό «Μέλα» που πηγάζει από τα Όρη Κοτύλαια. Η παλαιότητα του χωριού αποδεικνύεται και από την αναφορά του ονόματός του σε Οθωμανικό έγγραφο ήδη από το 1474. Το ναυτικό επάγγελμα ήταν μέχρι και πριν λίγα χρόνια η κύρια ασχολία των κατοίκων της , μέσω του επινείου, της Κάτω Ποταμίας (σημερινή Πλατάνα), που με τα καραβόσκαρα, τρεχαντήρια και τις σκούνες διέσχιζαν το Αιγαίο (μέχρι το “Μισίρι”- Αλεξάνδρεια), την Μεσόγειο (μέχρι τη “Μαρσίλια”- Μασσαλία) και την Μαύρη Θάλασσα (μέχρι το “Τριέστη”- Τεργέστη & Οδησσό). Άλλη ενασχόληση είχαν με το μαύρο σταφύλι και την εξαγωγή του στη Γαλλία όπου έκαμναν τα φημισμένα γαλλικά κρασιά.

Η ομιλία των κατοίκων του χαρακτηρίζεται από έντονη προσωδιακή προφορά.

Φυσιογνωμία

Ο οικισμός της Άνω Ποταμίας είναι κτισμένος σε βραχώδη πλαγιά λόφου. Η Ποταμία είναι από τα πιο παλιά χωριά του Δήμου , με 298 κατοίκους στην απογραφή του 1940 και 160 του 2001. Ο οικισμός υπάχθηκε το 1836 στον τέως Δήμο Κύμης, όπου και παρέμεινε μέχρι το 1912. Αναγνωρίστηκε ως κοινότητα με έδρα τον οικισμό Ποταμία στις 16/08/1912, όταν καταργήθηκε ο τέως Δήμος Κυμαίων. Συμπαγής οικισμός, που διαμορφώνεται με ενδιαφέροντα πολεοδομικό ιστό και εξυπηρετείται από τσιμεντόστρωτο δίκτυο σε καλή κατάσταση. Η βασική οικοδόμηση είναι τα ορθογώνιας κάτοψης κτήρια, που καλύπτονται με τετράριχτη στέγη με κεραμίδια.

Τα σπίτια της Ποταμίας είναι χτισμένα με την γνωστή κόκινη πέτρα της περιοχής, έχει πολλά αρχοντικά σπίτια καραβοκύρηδων και πολλά στενά δαιδαλώδη σοκάκια. Από τον βράχο, που βρίσκεται στην μπροστινή πλευρά του χωριού και φέρει την ονομασία «Αξάντι», μπορούμε να απολαύσουμε δύο όψεις: μπροστά μας την πανοραμική θέα του Αιγαίου Πελάγους και πίσω μας το σύνολο του χωριού, με φόντο το ιδιόμορφο ύψωμα με την «πυραμοειδή» κορυφή και την εκκλησία του Προφήτη Ηλία να δεσπόζει.

Αξιοθέατα

Βορειοδυτικά του οικισμού υψώνεται ο ηφαιστειογενής λόφος του Αγίου Νικολάου ή Καστρί, όπου τοποθετείται η ακρόπολη των κλασικών χρόνων.

Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει η επισκέψιμη από το κοινό Αρχαιολογική Συλλογή που στεγάζεται δίπλα στο ναό της Κοίμησης της Θεοτόκου και περιλαμβάνει ευρήματα κυρίως από το λόφο Καστρί κοντά στο χωριό. Εκεί οι ανασκαφές αποκάλυψαν έναν νεολιθικό, έναν κλασικό και έναν ελληνιστικό οικισμό. Η χρονολόγηση των ευρημάτων ανάγεται μέχρι και την 4η χιλιετία π.Χ.. Κάποιοι συνδέουν αυτόν τον οικισμό με την Αρχαία Κύμη.

Στις 15 Αυγούστου γίνεται παραδοσιακό πανηγύρι στο καθολικό του χωριού, που χτίσθηκε το 19ο αιώνα από ντόπια πέτρα και μάρμαρα φερτά από το Βατούμ. Η γιορτή περιλαμβάνει προσφορά στιφάδου στους επισκέπτες του. Από το καλοκαίρι του 2008 θα είναι επισκέψιμο το παραδοσιακό Λιοτρίβι του 1844 , ένα από τα ελάχιστα στην Ελλάδα.

Σύλλογοι – Εκδηλώσεις